“JNCCN Araştırması: Pankreas Kanseri Hastaları İçin Tedavi ve Hayatta Kalma Oranlarında Önemli Farklılıklar”

Yeni yapılan araştırmalar, metastatik pankreas adenokarsinomu (mPDAC) tanısı almış hastalarda bakım ve sonuçlar açısından endişe verici eşitsizlikleri gün yüzüne çıkarmaktadır. 2025 Nisan sayısında “JNCCN—Journal of the National Comprehensive Cancer Network” dergisinde yayımlanan bu çalışma, mPDAC’ın tedavisindeki zorluklar ve yüksek mortalite oranları üzerine odaklanmaktadır. Araştırmacılar, 2005-2019 yılları arasında mPDAC tanısı almış 14.147 hasta verilerini, Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER)-Medicare veritabanından sistematik bir şekilde analiz etmiştir.

Ohio Eyalet Üniversitesi Wexner Tıp Merkezi ve James Kapsamlı Kanser Merkezi’nden Dr. Diamantis Tsilimigras liderliğindeki bu araştırma, sağlık hizmetlerine erişimde yaşanan eşitsizlikleri ırk ve sosyoekonomik durum gibi önemli faktörlere bağlı olarak ortaya koymaktadır. Sosyal Zayıflık İndeksi (SVI) kriterleriyle belirlenen sosyal olarak savunmasız olarak sınıflandırılan hastaların, kritik kaliteli bakım göstergelerine ulaşma olasılığının %30 azaldığı belirtilmektedir. Bu göstergeler arasında, yönergeye uygun sistemik tedavi ve palyatif bakım alma gibi öğeler yer almaktadır.

Ayrıca, ırksal eşitsizliklerin ayrı olarak incelenmesi, hizmet alamayan ırksal veya etnik gruplardan gelen bireylerin kritik kalite bakım göstergelerinden bir veya daha fazlasına erişme olasılıklarının %25 daha düşük olduğunu ortaya koymaktadır. Düşük sosyoekonomik statüye sahip hastalar ise, hangi ırk grubuna ait olurlarsa olsunlar, uygun kaliteli bakım alabilme şanslarında %34 oranında bir azalma yaşamaktadır. Bu bulgular, kanser tedavisinde mevcut olan çok yönlü engelleri net bir şekilde ortaya koymakta ve sistemik değişiklikler için acil bir ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır.

Dr. Tsilimigras, bu sonuçların, kanser bakımı alanındaki eşitsizlikleri ortadan kaldırmaya yönelik hedefe yönelik müdahaleleri savunduğunu belirtmektedir. Ayrıca, federal politikaların palyatif hizmetler için Medicaid ve Medicare kapsamını genişletme potansiyelinin, özellikle temsil edilmeyen nüfuslar için önemli olabileceğine dikkat çekmektedir. Politika iyileştirmeleri ile birlikte, sağlık üzerindeki sosyal belirleyicilerin ele alınması gerektiğini ifade eden Tsilimigras, finansal kısıtlamaların yanı sıra tedavi kararlarını ve tavsiyelerini etkileyen örtük önyargıları da gündeme getirmektedir.

Hastaların tedavi sonuçları incelendiğinde ilginç bir bulgu elde edilmiştir; uygun sistemik ve/veya palyatif bakım alan hastalar, tanı aldıktan sonra bir yıldan fazla hayatta kalma oranında önemli artışlar göstermiştir. Çalışma, 2005-2019 yılları arasında bakım kalite göstergelerinde ve hasta hayatta kalma oranlarında genel bir iyileşme olduğunu gözlemlerken, eşitsizliklerin hala önemli bir engel olmaya devam ettiğini vurgulamaktadır.

Ohio Eyalet Üniversitesi’nden kıdemli yazar Dr. Timothy M. Pawlik, tüm hastalara demografik geçmişlerine bakılmaksızın yönergelere uygun bakım sağlanmasının önemini vurgulamaktadır. NCCN Kılavuzlarına uyumda bir iyileşme olsa da, hedefe ulaşma noktasında hâlâ keskin eşitsizliklerin mevcut olduğuna dikkat çekmektedir. Bu eşitsizliklerin sonuçları geniş kapsamlıdır ve yalnızca sağlık hizmeti sunumundaki boşlukları yansıtmakla kalmaz, aynı zamanda metastatik pankreas kanseriyle mücadele eden hastaların sonuçları, morbiditesi ve mortalitesi üzerinde de önemli etkiler yaratır.

Bu araştırmanın kapsamlı doğası, sosyal zayıflık ile kanser bakımındaki zorluklar arasında net bir bağlantı kurmaktadır. Evlilik durumu, gelir seviyeleri ve ırksal geçmiş gibi faktörler, bakım kalitesini etkileyen etmenler arasında yer almaktadır. Bu bulgular, bireyselleştirilmiş ve eşitlikçi bakım stratejilerinin uygulanması açısından kritik bir ihtiyaç olduğunu göstermektedir.

Dr. Jason S. Gold, Harvard Tıp Okulu’ndan, bu çalışmaya dâhil olmamış olmasına rağmen, artan eşitsizlik farkındalığının, sağlık sistemlerinin tedavi engellerini aşma önlemleri uygulamasının gerekliliğini vurguladığını belirtmektedir. Araştırma, kanser bakımındaki sosyal ve ekonomik faktörleri ele alan önceki çalışmaları desteklemekte ve bu kritik sorunların sağlık hizmeti alanında daha fazla dikkate alınmasını sağlamaktadır.

Bilim topluluğu, eşit sağlık sonuçları elde etme adına, bu tür araştırmaları değerli kaynaklar olarak görmeli ve bu bulguları politika yapıcılar ve sağlık hizmeti sağlayıcıları üzerinde kapsamlı reformlar için bir temel oluşturmaya yönelik olarak kullanmalıdır. Gelecekteki araştırma girişimlerinin, sosyoekonomik faktörler ile tedavi sonuçları arasındaki kesişimi daha da anlamak ve bu eşitsizlikleri ele almak açısından hayati öneme sahip olacağı aşikardır. Bu konuların tanınmasıyla, sağlık profesyonelleri, hükümet organları ve topluluk kuruluşları gibi tüm paydaşların anlamlı bir değişim için iş birliği yapmaları gereklidir.

Hedefler, tüm hastaların –özellikle marjinal topluluklardan gelenlerin- kaliteli kanser bakımına erişebilmesi için daha büyük bir taahhüdü simgelemektedir. Bu çalışma, sağlık eşitliği ile ilgili tartışmalarla ilgili kapıları açarak, bilgi ve politikanın hasta sonuçlarını iyileştirme amacıyla nasıl bir araya gelebileceğini göstermektedir.

Sonuç olarak, onkoloji alanında önemli adımlar atılsa da, metastatik pankreas adenokarsinomu bakımında eşitsizlikleri anlamak ve ele almak, kanser araştırması ve bakımının ilerlemesi için kritik bir gerekliliktir. Sağlık hizmetlerinin daha eşitlikçi bir çerçeveye doğru kaymasıyla birlikte, kapsayıcılığın kanser tedavisinde ön plana çıkması gerektiği giderek daha belirgin hale gelmektedir. Her hastanın hayatta kalma ve iyileşme şansını artıracak şekilde tedavi edilmesi büyük önem taşımaktadır.

Araştırma Konusu: Disparities in cancer care for patients with metastatic pancreatic adenocarcinoma.
Makale Başlığı: Quality Score Among Patients With Metastatic Pancreatic Ductal Adenocarcinoma: Trends, Racial Disparities, and Impact on Outcomes.
Haberin Yayın Tarihi: April 9, 2025.
Web References: JNCCN.org
Doi Referans:
Resim Credits: NCCN

Anahtar Kelimeler: Pancreatic cancer, cancer research, clinical research, social research, cancer patients, cancer treatments, metastasis, pancreas, cancer policy, adenocarcinoma, socioeconomics, public health, social discrimination, racial discrimination, social inequality.