Kanser Malnütrisyonunda GLIM ve PG-SGA Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Onkoloji alanında kanser hastalarında malnutrisyon, tedavi sürecini ve hasta yaşam kalitesini doğrudan etkileyen kritik bir faktör olmaya devam ediyor. Malnutrisyonun erken tanısı ve takibi, hastaların tedaviye yanıtını artırmak ve komplikasyon riskini azaltmak açısından hayati önem taşıyor. Son dönemde BMC Cancer dergisinde yayımlanan kapsamlı bir meta-analiz, malnutrisyon değerlendirmesinde sıkça kullanılan iki aracın, yani Küresel Liderlik Girişimi Malnutrisyon Kriterleri (GLIM) ile Hasta Tarafından Oluşturulan Subjektif Global Değerlendirme (PG-SGA) araçlarının karşılaştırmasını ortaya koyuyor. Dünya genelinde 55 binden fazla kanser hastasının verilerini kapsayan bu çalışma, malnutrisyonun tanısal doğruluğu ve prognostik etkileri konusunda önemli bulgular sunuyor.

Kanser hastalarında malnutrisyon, sadece bir yan etki değil, aynı zamanda tedavi etkinliğini ve hastanın hayatta kalma olasılığını belirleyebilecek kritik bir bileşen olarak tanımlanıyor. GLIM kriterleri, fenotipik ve etiyolojik olmak üzere iki ana boyutta objektif ölçütler üzerine kurulmuş, uluslararası uzmanların ortak çabasıyla oluşturulmuş bir çerçeve sunuyor. PG-SGA ise hem hastanın kendi bildirimlerine, hem de klinisyen değerlendirmelerine dayanarak malnutrisyonun belirlenmesinde altın standart olarak kabul ediliyor. Yeni meta-analitik çalışmada, GLIM’in PG-SGA’ya kıyasla tanısal performansı teknik olarak değerlendirildi.

Çalışmada değerlendirilen 56 araştırmanın toplamda 55,767 kanser hastasını içerdiği, GLIM kriterlerinin duyarlılık (sensitivity) ve özgüllük (specificity) açısından %71 ve %80 oranlarında performans sergilediği tespit edildi. Bu durum, GLIM’in malnutrisyonu doğru tespit etme ve yanlış pozitiflik olasılığını azaltmada dengeli bir araç olduğunu gösteriyor. Ayrıca, alıcının işletim karakteristiği (ROC) eğrisi altında kalan alan (AUC) değeri 0.79 bulunarak, GLIM’in moderat düzeyde bir tanısal doğruluk sağladığı ortaya kondu.

Farklı hasta alt grupları bazında yapılan incelemelerde ise dikkat çekici ayrımlar gözlendi. Özellikle Asya kökenli hastalar ve 60 yaş altındaki bireylerde GLIM kriterlerinin doğruluğunun daha yüksek olduğu saptandı. Buna karşılık, yaşlı ve Asya dışı hastalarda bu performans biraz azalış gösterdi. Bu durum genetik faktörler, beslenme alışkanlıkları ve sağlık sisteminin yapısal farklılıkları gibi öğelerin malnutrisyon tespitindeki etkisini araştırmaya teşvik ediyor.

GLIM’in yalnızca tanısal eşdeğerliğini değil, aynı zamanda prognoz üzerindeki etkileri de çalışma kapsamında detaylı olarak incelendi. GLIM tarafından belirlenen malnutrisyon durumunun, genel sağkalım (overall survival, OS), tüm nedenlere bağlı mortalite, cerrahi sonrası komplikasyonlar, hastalıksız sağkalım (disease-free survival, DFS) ve nükssüz sağkalım (recurrence-free survival, RFS) gibi klinik sonuçlarla anlamlı şekilde ilişkili olduğu gösterildi. Hesaplanan risk oranları 1.4 ila 1.6 arasında değişerek, beslenme yetersizliği olan hastaların bu olumsuz sonuçlara daha yatkın olduğunu ortaya koydu.

Onkoloji pratiğinde beslenme durumunun değerlendirilmesinin artık sadece bir tanısal gereklilik olmanın ötesinde, önemli bir prognostik araç haline gelmesi gerektiği güçlü biçimde vurgulanıyor. Erken dönemde GLIM kriterleriyle risk altındaki hastaları belirleyerek, müdahalelerin zamanında başlatılması hastalık seyri üzerindeki olumsuz etkileri potansiyel olarak azaltabilir. Böylece, hastaların yaşam süreleri ve tedaviye toleransları artırılabilir.

Çalışmanın meta-analiz yöntemiyle gerçekleştirilmesi, elde edilen sonuçların geniş hasta popülasyonlarına genellenebilirliğini destekliyor ve sunulan metodolojik yaklaşımın sağlamlığını gösteriyor. Ancak, farklı kanser türleri, evreleri ve uygulanan tedavi protokollerinin beslenme durumunu farklı açılardan etkileyebilmesi, malnutrisyonun değerlendirilmesinde heterojenlik yaratabiliyor. Bu durum, tanısal araçların performansında çeşitliliğe yol açıyor.

Bulgular aynı zamanda GLIM kriterlerinin farklı klinik ortamlarda uygulanmasının optimize edilmesi gerektiğine işaret ediyor. Örneğin, yaşa veya etnik kökene göre uyarlanmış modifikasyonların geliştirilerek duyarlılık ve özgüllüğün artırılması; ayrıca biyobelirteçler ve görüntüleme yöntemlerinin GLIM ile entegre edilerek tanı doğruluğunun yükseltilmesi gibi yenilikçi yaklaşımlar gündeme geliyor. Bu tür entegre stratejiler, malnutrisyonun çok boyutlu takibini kolaylaştırabilir.

Araştırmanın ortaya koyduğu orta düzey duyarlılık, yalnızca GLIM’e dayanarak malnutrisyon tanısının konmaması gerektiği uyarısını getiriyor. PG-SGA gibi hasta merkezli ve klinisyen değerlendirmesine dayalı araçlarla birlikte kullanıldığında, kombinasyonun hastanın beslenme durumuna dair daha geniş ve derin bir perspektif sağlayacağı vurgulanıyor. Böylece, multidisipliner yaklaşımla klinik uygulamalarda beslenecek yol haritaları daha etkili hale geliyor.

Kanser tedavisinin giderek kişiselleşmeye yöneldiği ve moleküler-genetik profilin yanı sıra hastaların genel sağlık durumunun da ön plana çıktığı bu dönemde, malnutrisyon gibi komorbid durumların dikkatli takibi hayati önem kazanıyor. GLIM ile belirlenen malnutrisyonun hastanın hayatta kalma ve tedavi başarısındaki rolü günümüzde daha somut ve ölçülebilir hale gelmiştir. Dolayısıyla, beslenme durumunun tedavi planlarına entegre edilmesi klinik bakım kalitesini önemli ölçüde artırabilir.

Gelecekteki araştırmalar, beslenme parametrelerinin tümör biyolojisi ve tedavi yanıtı ile birlikte analiz edildiği çok değişkenli modellerin geliştirilmesine odaklanacak gibi görünüyor. Bu, kanser hastalarının sadece tümör özelliklerine değil, aynı zamanda beslenme durumlarına göre de risk gruplarına ayrılarak daha özelleştirilmiş tedavi stratejilerinin oluşturulmasını mümkün kılacak. Kaynakların etkin kullanımı ve hasta faydasının maksimize edilmesi açısından da önem taşıyor.

Uluslararası sağlık gündeminde, farklı yaş ve etnik gruplar arasında malnutrisyon tanısının değişkenlik göstermesi önemli bir eşitsizlik unsuru olarak ön plana çıkıyor. Bu nedenle, kalibrasyonları kültürel ve demografik özelliklere uygun şekilde yapılmış beslenme değerlendirme araçlarının geliştirilmesi ve uygulanması, küresel onkoloji bakımında adil ve etkin hizmet sunumu açısından gerekliliğini ortaya koyuyor. Böylece sağlıkta eşitlik ve kalite hedeflerine de hizmet edilmiş olunacak.

Sonuç olarak, GLIM kriterleri bu meta-analiz ışığında adult kanser hastalarında malnutrisyonun belirlenmesinde uygulanabilir, orta düzeyde doğru ve prognostik değeri yüksek bir araç olarak kendini göstermiştir. Klinik uygulamada PG-SGA’nın altın standart rolü sürse de, GLIM’in operasyonel kolaylıkları ve objektif ölçütleri, günlük onkoloji pratiğinde yaygın biçimde kullanılabilmesine zemin hazırlamaktadır. Kanser bakımında beslenme yönetimini önceliklendiren yeni paradigmalar, hastaların yaşam kalitesini ve sağkalımını destekleyecek önemli bir gelişme olarak öne çıkmaktadır.

**Araştırma Konusu**: Diagnostic accuracy and prognostic significance of GLIM versus PG-SGA for malnutrition assessment in adult cancer patients
**Makale Başlığı**: Diagnostic performance of GLIM and PG-SGA for malnutrition assessment in adult cancer patients: a systematic review and meta-analysis
**Web References**: https://doi.org/10.1186/s12885-025-13809-6
**Doi Referans**: https://doi.org/10.1186/s12885-025-13809-6
**Resim Credits**: Scienmag.com
**Anahtar Kelimeler**: GLIM, PG-SGA, malnutrition, cancer, diagnostic accuracy, meta-analysis, prognostic biomarkers, overall survival, postoperative complications, disease-free survival